Nếu xem cổ đông là người chủ của doanh nghiệp (DN) thì người chủ có quyền được biết DN đang được quản lý, vận hành ra sao, nhưng trong thực tế lại khác. Thông tin về hoạt động quản trị doanh nghiệp (QTDN) thường manh mún và đứt đoạn.
QTDN tốt không chỉ người đầu tàu uy tín
Nhu cầu được biết về QTDN cũng quan trọng không kém các thông tin liên quan đến số liệu tài chính, thậm chí hơn. Bởi lẽ báo cáo tài chính (BCTC) được công bố vào cuối quý hay cuối năm là hệ quả, còn QTDN mới là nguyên nhân dẫn đến doanh thu, lợi nhuận như thế nào. Một DN nếu được QTDN thực sự tốt, kết quả kinh doanh (KQKD) cũng sẽ tích cực, trừ những rủi ro bất ngờ hoặc ngành nghề quá xấu.
Thậm chí, nếu DN rơi vào hoàn cảnh khó khăn nhưng nếu được quản trị tốt, kỳ vọng vượt khó vẫn được duy trì, tránh được tâm lý bi quan hoặc sốc. Nhưng đối với cổ đông nhỏ lẻ hay Nhà đầu tư (NĐT) cá nhân, việc đánh giá tình hình QTDN là vô cùng khó khăn. Và rõ ràng khi thông tin về QTDN ít, còn giá CP lên xuống hàng ngày và thậm chí tin đồn đầy rẫy, nghĩa là thông tin dài hạn ít, ngắn hạn nhiều, NĐT sẽ như mù về DN mình đầu tư.
Vậy nên, nếu có lời trách cứ nào đó về việc NĐT chỉ chú ý tới những vấn đề ngắn hạn, cũng nên xem lại những thông tin, các vấn đề liên quan đến suy nghĩ, cách nhìn dài hạn của NĐT có được các DN quan tâm đúng mực hay chưa. Trước đây, có thể NĐT chọn mua CP chỉ đơn giản vì có khả năng tăng giá, dần dần bắt đầu chú ý đến công ty tốt, định giá rẻ…
Nhưng cho đến nay tiêu chí QTDN tốt vẫn chưa định hình trong suy nghĩ của NĐT cá nhân. Thực tế, đối với NĐT cá nhân, những sự nhìn nhận về QTDN chắc không phức tạp đến mức độ xem công ty đang quản trị theo mô hình gì, phần mềm ERP triển khai đến đâu, dùng các loại thẻ điểm đánh giá năng lực ra sao…
Cho đến nay, NĐT vẫn thường có thói quen nhìn vào người đứng đầu gồm chủ tịch HĐQT hay tổng giám đốc để đánh giá về năng lực QTDN. Nếu những người này bộc lộ khả năng xuất sắc, đi cùng với KQKD xuất sắc sẽ được đánh giá là QTDN tốt, hiệu quả và ngược lại. Điều này đúng, nhưng chưa hẳn đã đầy đủ và mang tính phổ quát.
Bởi lẽ nói đến QTDN, phạm vi là cả một hệ thống của DN từ cấp quản lý xuống đến nhân viên. Việc một hoặc vài cá nhân đứng đầu xuất sắc có thể là may mắn cho DN, khi họ có thể kéo một tập thể không thật sự xuất sắc vượt lên và có những thành quả nhất định. Nếu hệ thống QTDN vẫn chỉ dựa vào một vài cá nhân nghĩa là chưa có tính liên tục và đồng bộ, bởi khi những người này không còn tham gia nữa, nhiều khả năng DN sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhưng để có thể lượng hóa các vấn đề này là không đơn giản, chung quy cũng là vì quá thiếu thông tin.
QTDN phải cập nhật cho NĐT
Hiện nay trên sàn có không ít các DN lớn mà vai trò của những người đứng đầu lớn đến độ nhiều NĐT đã tự đặt câu hỏi là nếu họ rời bỏ vị trí DN sẽ như thế nào? Câu hỏi được đặt ra nhưng chưa bao giờ có một câu trả lời thỏa đáng. DN vẫn phát đi những thông điệp kiểu như đào tạo đội ngũ kế cận, trẻ hóa nhưng thiếu rõ ràng và người ta vẫn cảm giác được cái bóng quá lớn của người đứng đầu. Vấn đề ở đây không chỉ là chuyên môn mà còn là niềm tin và kỳ vọng.
Chẳng hạn, nếu DN đã đào tạo được một người kế cận nên công bố một kế hoạch chuyển giao rõ ràng, không chỉ bằng những phát biểu mang tính nhất thời mà còn có chiến lược được công bố rộng rãi. Nếu không làm được điều này, khi có sự chuyển giao, người mới chắc chắn gặp khó khăn vì khi không có niềm tin, sự nghi ngờ sẽ xuất hiện. Và điều này sẽ là thách thức, áp lực cực lớn. Khi không có niềm tin vào DN và các nhà quản trị, đôi khi một sai lầm, tai nạn nhỏ cũng dễ bị nhìn nhận theo chiều hướng “thảm họa” và muốn phục hồi cũng khó.
Ngoài chuyện minh bạch về nhân sự liên quan đến QTDN, cũng cần nói
đến việc minh bạch và chi tiết hóa hoạt động. Thời gian gần đây, với sự
phát triển của một số DN, từ công ty gia đình trở thành công ty đại
chúng, từ nhỏ và vừa trở thành công ty lớn, đầu ngành đã buộc các DN
phải thay đổi mô hình. Từ chỗ QTDN theo kiểu gia đình, ghi chép thủ công
đã đầu tư hệ thống phần mềm ERP để hiện đại hóa.
Đây là một sự thay đổi cực kỳ quan trọng và được biết có rất nhiều DN đã nâng cấp năng lực QTDN thông qua ERP. Nhưng lại có rất ít DN công bố một cách đầy đủ và hợp lý giai đoạn này. Và thường việc công bố nếu có cũng chỉ là giai đoạn triển khai hoặc hoàn thành, còn lại sau khi áp dụng ERP đạt được những bước tiến, thành quả như thế nào so với trước đây lại còn ít hơn nữa.
DN đến kỳ họp ĐHCĐ cũng chỉ nói qua một số ý, hoặc công bố trong BCTN và chấm hết. Trong khi đó, thông tin về QTDN cần phải được cập nhật để NĐT nắm rõ cách vận hành của DN, từ đó đưa ra những đánh giá chuẩn xác hơn.
Rõ ràng, không phải NĐT nào cũng có thể am hiểu một cách chi tiết, chuyên sâu cách vận hành của DN, chưa kể DN cũng cần phải bảo vệ những bí quyết, nghệ thuật quản trị của mình. Nhưng một điều chắc chắn là nếu DN chủ động công bố một cách vừa phải, chừng mực và minh bạch, NĐT cũng đủ sự tinh tế để đánh giá DN có tâm huyết thực sự.
Nhu cầu được biết về QTDN cũng quan trọng không kém các thông tin liên quan đến số liệu tài chính, thậm chí hơn. Bởi lẽ báo cáo tài chính (BCTC) được công bố vào cuối quý hay cuối năm là hệ quả, còn QTDN mới là nguyên nhân dẫn đến doanh thu, lợi nhuận như thế nào. Một DN nếu được QTDN thực sự tốt, kết quả kinh doanh (KQKD) cũng sẽ tích cực, trừ những rủi ro bất ngờ hoặc ngành nghề quá xấu.
Thậm chí, nếu DN rơi vào hoàn cảnh khó khăn nhưng nếu được quản trị tốt, kỳ vọng vượt khó vẫn được duy trì, tránh được tâm lý bi quan hoặc sốc. Nhưng đối với cổ đông nhỏ lẻ hay Nhà đầu tư (NĐT) cá nhân, việc đánh giá tình hình QTDN là vô cùng khó khăn. Và rõ ràng khi thông tin về QTDN ít, còn giá CP lên xuống hàng ngày và thậm chí tin đồn đầy rẫy, nghĩa là thông tin dài hạn ít, ngắn hạn nhiều, NĐT sẽ như mù về DN mình đầu tư.
Vậy nên, nếu có lời trách cứ nào đó về việc NĐT chỉ chú ý tới những vấn đề ngắn hạn, cũng nên xem lại những thông tin, các vấn đề liên quan đến suy nghĩ, cách nhìn dài hạn của NĐT có được các DN quan tâm đúng mực hay chưa. Trước đây, có thể NĐT chọn mua CP chỉ đơn giản vì có khả năng tăng giá, dần dần bắt đầu chú ý đến công ty tốt, định giá rẻ…
Nhưng cho đến nay tiêu chí QTDN tốt vẫn chưa định hình trong suy nghĩ của NĐT cá nhân. Thực tế, đối với NĐT cá nhân, những sự nhìn nhận về QTDN chắc không phức tạp đến mức độ xem công ty đang quản trị theo mô hình gì, phần mềm ERP triển khai đến đâu, dùng các loại thẻ điểm đánh giá năng lực ra sao…
Cho đến nay, NĐT vẫn thường có thói quen nhìn vào người đứng đầu gồm chủ tịch HĐQT hay tổng giám đốc để đánh giá về năng lực QTDN. Nếu những người này bộc lộ khả năng xuất sắc, đi cùng với KQKD xuất sắc sẽ được đánh giá là QTDN tốt, hiệu quả và ngược lại. Điều này đúng, nhưng chưa hẳn đã đầy đủ và mang tính phổ quát.
Bởi lẽ nói đến QTDN, phạm vi là cả một hệ thống của DN từ cấp quản lý xuống đến nhân viên. Việc một hoặc vài cá nhân đứng đầu xuất sắc có thể là may mắn cho DN, khi họ có thể kéo một tập thể không thật sự xuất sắc vượt lên và có những thành quả nhất định. Nếu hệ thống QTDN vẫn chỉ dựa vào một vài cá nhân nghĩa là chưa có tính liên tục và đồng bộ, bởi khi những người này không còn tham gia nữa, nhiều khả năng DN sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhưng để có thể lượng hóa các vấn đề này là không đơn giản, chung quy cũng là vì quá thiếu thông tin.
QTDN phải cập nhật cho NĐT
Hiện nay trên sàn có không ít các DN lớn mà vai trò của những người đứng đầu lớn đến độ nhiều NĐT đã tự đặt câu hỏi là nếu họ rời bỏ vị trí DN sẽ như thế nào? Câu hỏi được đặt ra nhưng chưa bao giờ có một câu trả lời thỏa đáng. DN vẫn phát đi những thông điệp kiểu như đào tạo đội ngũ kế cận, trẻ hóa nhưng thiếu rõ ràng và người ta vẫn cảm giác được cái bóng quá lớn của người đứng đầu. Vấn đề ở đây không chỉ là chuyên môn mà còn là niềm tin và kỳ vọng.
Chẳng hạn, nếu DN đã đào tạo được một người kế cận nên công bố một kế hoạch chuyển giao rõ ràng, không chỉ bằng những phát biểu mang tính nhất thời mà còn có chiến lược được công bố rộng rãi. Nếu không làm được điều này, khi có sự chuyển giao, người mới chắc chắn gặp khó khăn vì khi không có niềm tin, sự nghi ngờ sẽ xuất hiện. Và điều này sẽ là thách thức, áp lực cực lớn. Khi không có niềm tin vào DN và các nhà quản trị, đôi khi một sai lầm, tai nạn nhỏ cũng dễ bị nhìn nhận theo chiều hướng “thảm họa” và muốn phục hồi cũng khó.
Đây là một sự thay đổi cực kỳ quan trọng và được biết có rất nhiều DN đã nâng cấp năng lực QTDN thông qua ERP. Nhưng lại có rất ít DN công bố một cách đầy đủ và hợp lý giai đoạn này. Và thường việc công bố nếu có cũng chỉ là giai đoạn triển khai hoặc hoàn thành, còn lại sau khi áp dụng ERP đạt được những bước tiến, thành quả như thế nào so với trước đây lại còn ít hơn nữa.
DN đến kỳ họp ĐHCĐ cũng chỉ nói qua một số ý, hoặc công bố trong BCTN và chấm hết. Trong khi đó, thông tin về QTDN cần phải được cập nhật để NĐT nắm rõ cách vận hành của DN, từ đó đưa ra những đánh giá chuẩn xác hơn.
Rõ ràng, không phải NĐT nào cũng có thể am hiểu một cách chi tiết, chuyên sâu cách vận hành của DN, chưa kể DN cũng cần phải bảo vệ những bí quyết, nghệ thuật quản trị của mình. Nhưng một điều chắc chắn là nếu DN chủ động công bố một cách vừa phải, chừng mực và minh bạch, NĐT cũng đủ sự tinh tế để đánh giá DN có tâm huyết thực sự.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét