Khái niệm tính giá thành Standard cost trong ERP

Không cần nói cũng biết trong một doanh nghiệp việc tính được giá thành sản phẩm hoặc dịch vụ có tầm quan trọng sống còn. Tính được giá thành sẽ cho phép doanh nghiệp có một chiến lược về giá và kiểm soát được lề lợi nhuận để sản phẩm mang tính cạnh tranh cao mà  vẫn  có  lãi. Ngoài ra biết được các yếu tố cấu thành trong giá thành sẽ cho phép doanh nghiệp đề ra được những biện pháp tích kiệm cụ thể cũng như tìm ra các “nút cổ chai” làm giảm năng suất chung của cả dây chuyền sản xuất hoặc cung ứng dịch vụ.

Tuy vậy đây lại là một khâu rất yếu trong đại đa số doanh nghiệp Việt nam, kể cả những doanh nghiệp rất lớn ở tầm Tổng công ty quốc gia. Phần lớn doanh nghiệp của ta mới làm được một việc gọi là “tập hợp giá thành”, tức là tổng kết từ trên phòng kế toán các khoản đầu vào trước đó đã được định khoản vào các tài khoản giá thành, cộng với một số phân bổ của chi phí gián tiếp (như lương văn phòng, chi phí tiếp thị v.v…) .

Theo cách này sẽ không thể tính toán được giá thành của từng đơn vị sản phẩm trong tháng vì không thể biết trong tháng đó lượng NVL đầu vào được đưa vào từng đơn vị sản phẩm chính xác là bao nhiêu. Ngoài ra nhìn chung phòng kế toán thường bị trễ nhiều tuần hoặc hàng tháng so với thực tế dưới phân xưởng dẫn đến việc báo cáo thường đi sau và cố gắng lắm cũng chỉ làm được việc phản ánh những chi phí đã xẩy ra trong quá khứ mà không thể làm được một việc quan trọng là giúp ban giám đốc có được báo cáo giá thành tức thời để đưa ra ngay được chính sách giá, cũng như các lượng định về nguồn tiền (để mua NVL) có thể cần cho các tháng tới. Thời gian bao cấp khi các doanh nghiệp thường rất chậm chạp và làm việc theo cảm tính một cơ chế báo cáo như vậy có thể tồn tại được, nhưng trong tình hình hiện nay khi các giám đốc cần đưa ra các quyết định trọng yếu về huy động vốn, giá sản phẩm … theo từng tháng thậm chí từng tuần thì cách làm “tập hợp giá thành” như trên đã trở thành quá lỗi thời.

Các phần mềm ERP hiện đại đều thể hiện một tư tưởng khác về quản lý và hoạch định giá thành, đó là quản lý theo giá thành định mức (standard cost- SC). Đây là phương pháp tính giá thành tiêu chuẩn mà mọi hệ thống ERP của nước ngoài từ lớn như SAP, Oracle tới các hệ thống nhỏ hơn như Accpac, Solomon, Exact đều sử dụng. Các phần mềm ERP nội địa cũng đang cố gắng đi theo con đường này, vì vậy các nhà quản lý doanh nghiệp càn hiểu bản chất của cách quản lý giá thành này để có thể tạo tiếng nói chung được với các nhà sản xuất hệ thống ERP và vận dụng được tối đa ích lợi của ERP